Tazılar, Av Köpekleri

Tazılar, günümüzde daha çok ev içerisinde ve bahçelerde beselenen bir tür olmasına rağmen, hala kuş avı, iz sürme gibi görevlerde kullanılmaktadırlar. Aşağıda farklı cins tazıların özelliklerinden bahsedilmektedir.

İskoç Geyik Tazısı

Ünlü ve soylu tazılardan biridir. Bu türün kökeni 16. yüzyıla kadar inmektedir. İskoç asillerinin çok tuttuğu, bir soyluluk ve asalet simgesi olarak yanlarında taşıdığı bu köpekler, İskoç Kraliyet Köpeği adıyla da anılmaktaydı.
Özellikle geyik avında büyük bir beceri ve yeteneği vardı. Yüksek İskoç tepelerinde ve dağlarında geyiklerin amansız takipçisi ve avcısı olarak nam salmıştı.
Bu hayvan, özellik ve biçim açısından İrlanda Kurt Tazısı’na büyük bir benzerlik göstermekle birlikte ondan daha narin, ince yapılı ve kısa boyludur. Tüyleri dağınık, uzun; renkleri gri, gümüşî ve esmerdir. Ortalama yüksekliği 75 santim, ağırlığı 42 kilo kadardır.

Gazel Tazısı (Saluki)

Mısır firavunlarının saray hayvanları arasında yer alırdı. Mağara duvarlarında görülen köpek türleri içinde bilinenlerin en eskisi olarak saptanmıştır. Firavunların bu tazıları özellikle çok ürkek ve hızlı bir geyik türü olan gazel avında kullanmış olmaları nedeniyle bu adla anılır. Eski uygarlıklarda sık rastlanan köpeklerden biridir. Ortalama yüksekliği 67 santim, ağırlığı 28 kilo kadardır. Tüyleri gövdede genellikle kısa; kuyrukta, kulaklarda uzun ve saçak biçimindedir. Çeşitli renklerde görülürler. Beyaz, bej, krem, açık kahverengi, açık kestane, kızıl-kestane, kızıl ve gri renklerde olanları vardır. Genellikle insanlara karşı uysal ve iyi huyludurlar. Ancak sinirlendikleri zaman ne yapacakları hakkında güvence verilemez.

Rodezya Aslan Tazısı (Rhodesian Ridgeback)

Fazla boylu ve iri bir hayvan olmamasına karşın son derece cesur olması nedeniyle bu adla anılır. Son yıllarda, özellikle Afrika’da çok yayılmıştır. Kendinden başka hiçbir köpekte görülmeyen bir özelliği vardır. Kısa ve sert olan tüylerinin sırt yöresindeki bir bölümü, gayet düzenli ve geometrik bir biçimde ters yöne doğru çıkar. Buna izafeten ridgeback adıyla da anılmaktadır. Kızıl altın rengi olan köpeğe bu ters çıkan tüyler değişik bir yansıma kazandırmaktadır.

Güney Afrika’nın yarı yaban olan türünden yetiştirilen bu köpekler, en iri av hayvanlarının üzerine gitmekten çekinmez. Hırçın ve sert mizaçlıdır. Yalnızca sahibine bağlanır. Çok iyi bekçi köpekliği yapar. Ortalama yüksekliği 42 santim, ağırlığı 32 kilodur.

Bloodhound

Bu türün de kökü oldukça eskiye dayanır. İleri sürüldüğüne göre ataları, Normanların İngiltere’ye ayak bastıkları yıllarda onlarla birlikte bulunmuştur.

Yüksek zekâsı ve yeteneğiyle sürülerini güden, çevik ve süratli geyiklerin avlanmasında kullanılan yine onlardı. Günümüzde de bu köpekler hâlâ çok amaçlı olarak kullanılmaktadır.
Ortalama yüksekliği 50 santim, ağırlığı ise 24 kilodur. Güçlü gövdesini, sık, kalın ve orta uzunlukta tüyler kaplar. Derisinin altındaki yağ tabakası onu en şiddetli soğuklara karşı iyice dirençli kılar. Sırtı ve başı siyah tüylerle gölgeli, gövdesi yer yer açılıp koyulaşan griliktedir.

Whippet

Bu tür, ünlü İngiliz tazılarının minyatür bir temsilcisidir. İyi bir av tazısıdır. Özellikle tavşan avı için kullanılır. İngiliz Tazısına oranla oldukça küçük boyutta olduğu için bahçe ve salonlarda beslenmesinde bir sakınca yoktur. Uzun boylu akrabasına oranla daha sakin ve uysal yaradılışlıdır.
İngiltere’de olsun, Amerika’da olsun, günümüzde av amacından çok yarış için yetiştirilirler. Kilosunda dünyanın en süratli köpeğidir. Ortalama olarak yüksekliği 50 santimdir. Ağırlığı ise 10 kilo dolaylarındadır. Yarış sırasında hızı 35 mile, yani saatte 56 kilometreye kadar yükselir. 183 metre gibi bir mesafeyi 12 saniyede koşabilmesi, onun tavşan avında ne kadar büyük bir avantaja sahip olduğunu açıkça ortaya koyar

Basenji

Mısır firavunlarının gözde av köpekleri arasında yer alan Basenjiler, er eski av köpeklerindendir. Özellikle Gazel avında kullanılan bir türdür. Anavatanı Afrika Kongosu olarak bilinir. Çok süratli, atak ve hareketlidirler. Keskin gözlü, zeki ve eğitime yatkın olurlar. Ortalama yükseklikleri 40 santim, ağırlıkları 10 kilo dolaylarındadır. Kısa tüyleri çok sık, düzgün ve parlatır. Renkleri: açık kahverengi, beyaz veya siyah beyaz parçalı lekelidir. Özellikle Afrika’da ve Amerika’da yaygın bir türdür.

Bassethound

Yıkık biçimli kaşları, aşağıya doğru çekik gözleriyle “Çok üzgünüm, s ne yapalım, oldu bir kere” diyen insanın yüz ifadesini taşıyan bu kö oldukça eski bir türdür. Tüm Avrupa’da ve Amerika’da yaygın olarak be nir. Ancak, kimileri onu bir av köpeği, kimileri süs, kimileriyse çocuklaı eğlence ve arkadaş olarak barındırır.
Her üç amaç için de doğrusu ideal bir hayvandır. Fazla hızlı değ ama burnu çok iyi koku alır. Çok da iyi iz sürer. Sabırlı, acelesi olma bir takipçidir. İz sürmede inatçıdır. Gizlenmiş, kovuklara sinmiş avları, ve benzerlerini, özellikle porsuk gibi yer altında gizlenen hayvanların ye rini kolayca belirler. Ancak ondan bir VVhippet’in ataklığı beklenmemelidir.
Görünüşü ilgi çekicidir. İri başını ve kalın gövdesini, gülünç deneı kadar kısa, ama kuvvetli bacaklar taşır. Öyle ki, kamı yere değecek sanı nız. İri başının iki yanından iki kocaman kulak göğsüne doğru sallanır. A lığı 22 kilo, yüksekliği ise ancak 34-35 santimdir. Tüyleri kısa ama düze ve parlaktır. Beyaz-kahverengi, beyaz-siyah lekeli olarak görülebilir Zevkle izlediğimiz, kahramanlarını hayvanların oluşturduğu karton film deki bazı tiplerin yaratılmasında hiç kuşkusuz esin kaynağı olmuşlardır.
Bütün bu özelliklerinin yanı sıra, ne yaparsanız yapın sinirlenip kızma cak kadar sakindirler. Bu nitelikleriyle özellikle çocuklar için ideal bir o^ arkadaşı oldukları söylenebilir.

Dachshaund

Dachshaund adıyla anılan bu köpek türleri, Almanya kökenlidir ve bu dan tüm dünyaya yayılmıştır. Dachshaund terimi, Almancada por< köpeği anlamına gelmektedir. Ataları, 16. ve 17. yüzyıllar boyunca c etkin ve yaygın olarak porsuk zararlısına karşı kullanıldıklarından gür müzde de hâlâ bu adla anılmaktadırlar. Dachshaundlar, porsuk avı için k lanıldıkları dönemlerde, porsuğun izini bulur, onun açtığı delikten porsı takiben yerin altına inerek ince basık gövdesi ve güçlü kısa bacakları; sağladığı avantajla avını kolayca izler ve kıstırıp yakalardı.
Bugünse artık bir av köpeği olmaktan çok süs köpeği olarak besleı mektedir. Son derece oyuncu ve zekidirler. İdeal bir ev ve süs köpeği ol lar. Ortalama boyları 22 santim, ağırlıkları 10 kilodur. Başlıca üç deği türü vardır.
Uzun Tüylü Dachshaund: Bu türün tüyleri yumuşak, uzun ve düzd Çok hafif dalgalı tüyleri olan türleri de bu küme içine sokmak gerel Hemen hepsinde tüyler ışıltılı bir parlaklığa sahiptir ve uzunluğunu göve nin alt kısımlarında, göğüste, karında korur. Özellikle kuyruk, uzun tüylü saçaklıdır.

Kaynak:        Köpek Dünyası, Tuncel Altınköprü, 4 Şubat 2009
Resimler:    flickr.com, Freestreamer