Soğuk havanın hayvanlar üzerindek etkisi, soğuk ısırması

Havaların soğuk gittiği bu günlerde, soğuğun hayvanımız üzerindeki etkilerinden bahsetmek istedik. Çok soğuk havalardan kedimiz veya köpeğimiz nasıl etkilenir? Soğuk ısırması nedir? Soğuk ısırması durumuyla karşılaştığımızda ne yapmalıyız?

Soğuk ısırması, hem kedi hem de köpeklerde görülebilen, dondurucu soğuklarda; soğuğa karşı korunmasız kalındığı durumlarda ortaya çıkan bir durumdur. En çok kulak uçlarını, kuyruğu ve patileri (özellikle parmak uçlarını) etkiler.

Soğuk ısırması nasıl oluşur?

Damarlardan geçen kan sadece besin taşımakla kalmaz, ayrıca vücuda ısı da verir. Eğer vücudun bir kısmında soğuma olursa (örneğin kulaklar), vücut otomatik olarak o bölgedeki sıcaklığı korumak için küçülür. Çok soğuk ortamlarda dokulara giden kan miktarı azalacak, hatta o bölgenin ısısı ortam sıcaklığı ile aynı olacaktır. Bu dokunun  donma durumunda ise doku ölecektir.

Bazı ilaçlar da soğuk ısırmasını tetikleyebilir. Çok soğuk havalarda, hayvanın ıslak olması durumunda ve sert ve soğuk rüzgarlı havalarda da risk artacaktır.

Soğuk Isırmasının belirtileri nelerdir?

Soğuk ısırmasına maruz kalmış bölgenin rengi soluk ve gri olacaktır. Bu bölgeye dokunduğunuzda soğuk ve sert olduğunu göreceksiniz. Bölge ısınmaya başladığında kızardığını görebilirsiniz. Ciddi soğuk ısırması durumlarında doku bir kaç gün içerisinde siyah bir renge bürünecek, bir kaç hafta içerisinde de düşecektir. Bu aşamada doukuda herhangi bir ağrı ya da sızı kalmayacaktır. Ağrıların artıp soğuk ısırmasının kendini hissettirdiği dönem, dokunun ısınmaya başladığı dönemdir.

Kedimin/köpeğimin soğuk ısırması geçirdiğinden şüpheleniyorum. Ne yapmalıyım?

• Ilık su ile, etkilenmiş olan bölgeyi ısıtın. Tavsiye edilen su sıcaklığı 40-42 derecedir. Ilık kompres yapın veya ılık su ile o bölgeyi ıslak tutun. Örnek olarak patilerde
• meydana gelen bir soğuk ısırması durumunda, patiyi ılık su dolu bir kabın içerisinde tutun. Sakın saç kurutma makinesi, ya da rezistanlı ısıtıcılar ile bölgeyi ısıtmaya kalkışmayın.

• Bölgeyi ısıttıktan sonra yumuşak bir şekilde kurulayın.
• Soğuğa maruz kalmış bu bölgeyi sakın ovmayın, masaj yapmaya kalmayın. Kurulama işlemini yumuşakça, yavaş ve acıtmadan yapın.
• En kısa zamanda baytarınız ile görüşün ve muayene ettirin. Veterinerinize giderken sorunlu bölgeyi sıcak tutun. Bunun için bölgeyi ısıtılmış bir havlu ya da battaniye ile sarmak uygun olacaktır.

• 

  Eğer bölgeyi devamlı olarak sıcak tutamıyorsanız bu işlemden vazgeçin. Sorunlu bölgenin tekrar soğuması dokulara daha büyük zarar verecektir.

• Veterineriniz tarafından tavsiye edilmedikçe kedinize/köpeğinize ilaç vermeyin. İnsanlar için hazırlanmış olan bir çok ağrı kesici evcil hayvanlar için zehirlidir.

Baytarım hayvanıma nasıl bir tedavi uygulayacak?

• Baytarınız sorunlu dokuyu inceleyip zararın boyutunu görmek isteyecektir. Ne kadar dokunun zarar gördüğü ve öldüğü bir kaç gün içerisinde belli olacaktır.
• Ağrı kesici ilaçlar verilecektir.
• İkinci bir enfeksiyon riskine karşı antibiyotikler verilecektir.
• Soğuk ısırığı geçiren hayvanlar hipotermiye de yakalanabilirler. Bu durum incelenecek ve gerekirse hipotermi için de tedavi süreci başlayacaktır.
• Ölen dokunun fazla olduğu çok ciddi durumlarda maalesef etkilenen bölgenin kesilmesi gerekebilir.

Kaynak: Holly Nash, Veterinary Services Department, Drs. Foster & Smith,