Evcil hayvanlarımıza bulaşan pireler ile mücadele birden fazla adımdan oluşmaktadır. Yetişkin pireler zamanlarının çoğunu hayvanların üzerinde geçirirler. Yumurta ve larva halindeki pireler ise daha çok çimen, halı, kilim, yatak gibi alanlarda bulunurlar.
Kediniz ya da köpeğiniz üzerinde yakaladığınız her bir pire, evinizde ya da bahçenizde yüzlerce yumurta olduğunun göstergesidir. Bu nedenle kökten bir çözüm düşünüyorsanız, pire ile mücadelede sadece evcil hayvanınızı değil, çevrenizi de göz önüne almanız gerekecektir. Başarılı bir pire ile mücadele süreci aşağıdaki adımları kapsar:
1. Kapalı alandaki pirelerin bertaraf edilmesi
2. Açık alandaki pirelerin bertaraf edilmesi
3. Evcil hayvan üzerinden pirelerin temizlenmesi
4. Yetişkin olmamış pirelerin gelişiminin engellenmesi
Pire kontrol ürünlerinin içerisinde gelişmemiş, yavru pirelerin gelişimini engelleyen kimyasallar, böcek gelişim düzenleyicileri ve bunların bileşimleri bulunmaktadır. Kullanılması gereken ürünler, pirenin türü, yayılma durumu, sayısı, evcil hayvanınızın yaşı, çevre faktörleri, etraftaki diğer hayvanlara ve özel aile ihtiyaçlarına (allerji, astım, yaş gibi) göre değişmektedir.
Kapalı alandaki pireler ile mücadele
Çevresel faktörleri gözardı eden hiçbir pire kontrol programı başarılı olamaz. Kapalı alandaki pireler ile mücadele, elektrikli süpürge ile temizlik, geride kalan yetişkin pirelerin bertaraf edilmesi ve gelişmemiş pirelerin gelişiminin engellenmesi aşamalarını kapsar.
İşe kedinizin/köpeğinizin sıkça vakit geçirdiği, uyuduğu, oyun oynadığı yerleri süpürerek başlayın. Elektrikli süpürge ile temizlik pire yumurtalarının %50’sini temizler. Bu işlemi günde bir sefer yapmanız gerekir. Temizleme işlemi sonrasında kullandığınız toz torbasını plastik bir poşete koyup çöpe atın.
Yetişkin pireler için kullanacağınız ilaçlar her türlü pireye etkili ve yumurta gelişimini engelleyen cinsten olmalıdır. Bu ilaçlar halı tozu, sisleme ve spray tarzı olmak üzere 3 çeşittir.
Sisleme, geniş alanlar için uygun olup, duman/sis şeklinde ilacın pireli bölgelere uygulanması şeklinde kullanılır. Sisleme ve sprayler, ulaşılması güç bölgelere ilacın uygulanmasını kolaylaştırır. Spray ve sisleme için kullandığınız ilaçların insanlara zararlarını inceleyip almanız çok önemlidir. Bu tür ilaçlamalar için veterinerinizden ve profesyonel temizlik firmalarından destek almanız gerekir.
Köpeğinizin kendine ait ir yatağı varsa bunu haftada bir kerz yıkayıp, kuruma sonrasında ilaç ile dezenfekte etmelisiniz.Otomobilinizi, garajınızı ve kedinizin / köpeğinizin sıkça zaman geçirdiği alanları da temizleyip ilaçlama yapmalısınız.
Dış ortamlarda pire kontrolü
Dış ortamların temizliği, ev dışında evcil hayvanınızın zaman geçirdiği alanların temizlenmesi işlemini kapsar. Pireler nemli, sıcak, gölgeli ve organik atıkların oldukları bölgeleri severler. Çöp tenekerliene yakın bölgeler, köpek kulübesi, balkon altları gibi yerler pire gelişimine ve yaşamasına uygun bölgelerdir.
Pire gelişimine uygun bölgelerde öncelikle organik atık (yemek atıkları gibi) var ise bunu temizlemeniz gerekir. Bu durum pirenin yaşam alanını bozacaktır. Pire temizliği için bu bölgelerde sisleme ve sprayleme yöntemlerini kullanabilirsiniz. Bu temizlik çalışması 7 ila 21 gün süresince yapılmalıdır. Kullandığınız ilacın yer altı sularına, akarsu ve derelere karışmayacağını garanti altına almalısınız.
Evcil hayvanınız için pire kontrolü
Evcil hayvanınızı ilaçladıktan sonra ya da pire şampuanı ile yıkadıktan sonra, hala canlı pireler görmeniz normaldir. Pire kontrolü zaman isteyen bir süreçtir. Hayvanınız üzerinde pire tespit ederseniz, temizlemek ve tedavi etmek amacıyla yapabileceğiniz spray, toz pire ilaçlarının kullanılması, ağızdan ilaç verilmesi, pire tasmaları, toz ilaçlar gibi. Pirelerin, bu ilaçları uygular uygulamaz ölmelerini beklemek doğru değildir. Uygulanan ilacın pire tarafından emiliyor olması ile bu süreç tamamlanacaktır.
Hayvanlarımızı pirelerden uzak tutmanın en iyi yolu, pire bulşamasını önlemektir. Düzenli olarak ilaçlarının verilmesi, iç ve dış parazit aşı ve tabletlerinin zamanında verilmesi önemlidir.
Kaynak: peteducation.com, Katharine Hillestad, 6 Mart 2008
Resim: flickr.com, Winston XP, 6 Mart 2008