Akvaryum tipleri yapılış şekillerine ve yapı malzemelerine göre sınıflandırılabildiği gibi, içindeki su cinsine göre tatlısu ya da deniz akvaryumları olarak ta sınıflandırılabilir. Deniz suyu ile yapılan akvaryum tipleri ülkemize yeni yeni yerleşmeye başlayan ve oldukça pahalı bir zevk olarak ortada durmaktadır. Özellikle ozonizatör kullanılmazsa oldukça önemli sorunları da beraberinde getirecek olan deniz akvaryumlarım dolduran balıklar gerçekten çok güzel renklere sahip ve seyri doyumsuzdur.
Her şeye rağmen bunların da ülkemizde yaygınlaşacağına inanıyoruz. Çünkü ülkemiz oldukça uzun bir deniz kıyı şeridine sahiptir. Bunun yanında akvaryum yorgunluk atmak için çok güzel bir araç. Sürekli olarak bir balığı izleyiniz kısa bir süre sonra sıkıntınızın azaldığım hatta yerine göre baş ağrınızın bile azaldığım göreceksiniz. Bu durumda her gün görmeye alıştığınız balık yerine yenilerini görmek de ayn bir istek konusu. Öyleyse deniz akvaryumlan yerleşecek demektir. Denizi olmayan ülkelerde yapay deniz suyu yapıldığım düşünürsek, bu konuda deniz akvaryumunun yaygınlaşması doğal olacaktır. Bizim konumuz daha çok tatlısu akvaryumlandır. Bunlar da suyun sıcaklığına içine konulacak hayvan ve bitki türlerine ve kurulacakları yerin amaçlanna göre farklı tiplerde olur. Bunlar içinde en sık olanları ise; soğuksu akvaryumla-n, sıcak su akvaryumları,topluluk (populasyon) akvaryumlan, peyzaj akvaryumlan, biyotop akvaryumlan, tür akvaryumları, üretim akvaryumları olarak sayılabilir.
Akvaryum Tipleri: Soğuksu Akvaryumları
Daha çok eğitim, öğretim amacına yönelik kuruluşlarda, bölgenin su hayvanları (fauna) bitkileri (flora) ni bulundurmak, onları tanıtmak için kurulurlar. Bunlarda bölgenin bir parçası gözler önüne serilmek istenir. Burada suyun ısıtılması söz konusu değildir.
Akvaryum Tipleri: Sıcaksu Akvaryumları
Ya bulundukları odanın devamlı olarak istenilen derecede ısıtılması ile ya da yapay olarak içeriden ısıtılan akvaryumlardır. Bu tip akvaryumlarda sıcaklık genellikle 20-30 derece arasında kalır. Evlerde kullanılan ve birçok egzotik balığı barındıran akvaryumlar bu tiptir.
Akvaryum Tipleri: Topluluk (Populasyon) Akvaryumları
Bu akvaryumlarda her şeyden önce estetik önemlidir. Herhangi bir bölge hayvanlarım ya da balıklarını bir akvaryumda toplamak yerine, sadece hoşa giden balıkların bir arada bulundurulduğu akvaryumlardır. Burada sadece bir araya getirilen balıkların birbirleriyle iyi geçinip geçinemeyecekleri göz önüne alınır.
Akvaryum Tipleri: Peyzaj Akvaryumları
Burada balık ve bitkilerin doğal yaşam alanlarının bozulmamasına özen gösterilir. Böylece akvaryum içindeki balık ve bitkilerin doğal yaşam alam da gözler önüne serilmiş olur. Örneğin, Amazon kökenli balıkların bulunduğu bir akvaryuma yine Amazon kökenli bitkilerin de konulması ile adı geçen yaşam alanının çok ufak bir kesiti gözler önüne konulmuş olur. Bu arada suyun niteliği, sıcaklık ve ışık durumu da doğal ortama uydurulmaya çalışılır. Burada zorluklar ortaya çıkar. Örneğin, Afrika’nın belli bir bölgesinden böyle bir kesiti sergilemek için o bölge hakkında yeterli literatür bilgiye gerek vardır. Ayrıca istenen balığın temini de önemli bir sorun olmaktadır. Tüm bu zorlukların giderilmesi ise kuşkusuz ortaya doyumsuz bir manzara çıkaracaktır.
Akvaryum Tipleri: Biyotop Akvaryumları
Burada bir araya getirilecek balıkların ve bitkilerin anavatanları önemli değildir. Burada aslolan benzer suları tercih eden ve buralarda yaşamış olmaları önemlidir. Böylece benzer ya da aynı karakterli balık ve bitki türleri bir akvaryumda toplanmış olur.
Akvaryum Tipleri: Tür Akvaryumları
Sadece bir tür balığın bulundurulduğu akvaryumlardır. Sadece bir tür balık olabileceği gibi, bir türün yalnız bir çiftini de barındıran tipleri vardır. Bu sonuncusu Discus, Cichlosoma gibi yavru bakımı yapan balıklar için çok uygundur.
Akvaryum Tipleri: Üretim Akvaryumları
Üretim amacıyla, üretimi yapılacak balıkların ya da bitkilerin gereksinimlerine göre düzenlenen akvaryumlardır. Soğuk ya da sıcak su ile doldurulabilir.
Kaynak: A’dan Z’ye Akvaryum, Prof. Dr. Yalçın Şahin